czyli obliczamy masę składników pokarmowych niezbędnych do uzyskania przewidywan
Obliczając masę składników niezbędnych do uzyskania przewidywanego plonu określamy wymagania pokarmowe rośliny.
PRZYKŁADGleba średnia, na której będą uprawiane w zmianowaniu rzepak ozimy i jakościowa pszenica ozima, charakteryzuje się średnią zasobnością w fosfor i potas oraz niską w magnez. Przewidywany plon 3,5 t/ha nasion rzepaku i 7,0 t/ha ziarna pszenicy.Rzepak z plonem 1 t nasion pobiera 47 kg azotu, 24 kg fosforu, około 50 kg potasu i po 8 kg magnezu oraz siarki (tabela 9), czyli by wyprodukować plon 3,5 tony nasion z hektara rośliny muszą pobrać około 165 kg azotu, 84 kg fosforu, 175 potasu, 28 kg magnezu i minimum 28 kg siarki (S), czyli 70 kg SO3/ha. Analogicznie z plonem 7 ton ziarna i odpowiednią ilością słomy pszenica pobiera z hektara: 196 kg azotu, 77 kg fosforu, 147 kg potasu, 28 kg magnezu i 24,5 kg siarki.
Program PoliceNaw ułatwia ustalenie zbilansowanego nawożenia i prowadzenia „historii pola”.
Potrzeby nawozowe rzepaku ozimego: Wymagania pokarmowe względem fosforu wynoszą 84 kg P2O5 x współczynnik 1,15 (tabela 10) = 96,6 kg/ha P2O5 (potrzeby nawozowe), natomiast wymagania pokarmowe potasu: 175 kg K2O x współczynnik 1,2 = 210 kg/ha K2O (potrzeby nawozowe). Stosunek fosforu do potasu wynosi jak 1 do 2,2. W tym wyliczeniu nie uwzględniono wartości resztek pożniwnych przedplonu.
Potrzeby nawozowe pszenicy ozimej:Wymagania pokarmowe względem fosforu wynoszą 77 kg kg P2O5 x współczynnik 1,15 (tabela 10) = 88,6 kg/ha P2O5 (potrzeby nawozowe). W przyoranej słomie rzepaczanej (przedplon) „zastosowano” już6 kg P2O5 (tabela 9) x 3,5 tony = 21,0 kg fosforu, czyli dawka 88,6 – 21,0 = 67,6 kg/ha fosforu zabezpieczy w pełni wymagania pokarmowe pszenicy, nie obniżając jednocześnie zasobność gleby.
Potrzeby nawozowe względem potasu to wymagania pokarmowe, czyli 147 kg K2O x współczynnik 1,2 = 176,4 kg/ha K2O. W przyoranej słomie rzepaczanej zastosowano 40 kg K2O w słomie rzepaku x 3,5 t = 140,0 kg K2O. Tak więc pod pszenicę można zastosować tylko (176,4 – 140,0) 36,4 kg K2O/ha. Biorąc pod uwagę znacznie większe straty potasu aniżeli fosforu z gleby, stosowany nawóz powinien charakteryzować się stosunkiem P:K jak 1:1, czyli zaleca się na przykład Polifoskę® 8.
Zabezpieczmy jeszcze potrzeby nawozowe względem magnezu. Korzystając ze współczynników dla magnezu przedstawionych w tabeli 11, dla gleby średniej odczytany współczynnik wynosi 2,5. Znaczy to, że wymagania pokarmowe wynoszące po 28 kg MgO/ha dla rzepaku i pszenicy należy zabezpieczyć stosując po 28 kg MgO x współczynnik 2,5 = 70 kg MgO. Chcąc zastosować po żniwach najtańsze źródło magnezu, czyli bardzo drobno zmielony dolomit, który zawiera 19-20% MgO, by zastosować 70 kg MgO należy wysiać
350 kg masy dolomitu. Praktycznie najlepiej zabieg taki wykonać pokrywając potrzeby roślin przez najbliższe 3 lata, czyli po 350 kg dolomitu x 3 lata = 1050 kg/ha masy dolomitu. Będzie wykonane równocześnie wapnowanie profilaktyczne.
PAMIĘTAJMY,że ustalanie potrzeb nawozowych fosforu i potasu dla gleb o wysokiej i bardzo wysokiej zasobności, gdy uwzględniamy współczynniki bilansowe poniżej 1 oraz stosowanie tak niskich dawek tych nawozów, zawsze prowadzi do ubożenia, czyli obniżania klasy zasobności gleby. W związku z tym korzystając z metody bilansowej konieczne jest co 4-5 lat wykonanie analiz glebowych i nawozić na takim poziomie, by utrzymać co najmniej średnią zasobność gleby. Wówczas rośliny o bardzo krótkim okresie wegetacji lub słabym systemie korzeniowym, a także w warunkach niższych temperatur i wahań wilgotności gleby mogą lepiej pobierać potrzebne im ilości składników pokarmowych.
Analogicznie ustalamy wymagania pokarmowe (tabela 12) i potrzeby nawozowe warzyw w uprawie polowej.